رياست اين هيأت با صالح عاروري، معاون رئيس دفتر جنبش است؛ فردي كه گفته مي‌شود در كنار يحيي‌السنوار، دو ستاره فصل جديد تاريخ حماس به شمار مي‌آيند. درباره آخرين وضعيت روابط حماس با ايران، سوريه، حزب‌الله و همچنين سرنوشت سلاح مقاومت در جريان مذاكرات فلسطين، با صالح عاروري در دفتر جنبش حماس در تهران گفتوگو كرديم.
- طي سال‌هاي گذشته، تلاش‌هاي گسترده‌اي براي تخريب روابط جنبش حماس و ايران در جريان بوده است. موضع شما در مقابل اين تحركات چيست و روابط فعلي طرفين را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
روابط ميان حماس و ايران، روابطي درازمدت، ريشه‌دار، فعالانه و مؤثري بوده است. جمهوري اسلامي ايران، موضع ثابتي در حمايت از فلسطين و مقاومت دارد؛ به‌گونه‌اي كه مسئوليت هرآنچه براي حمايت از مقاومت و مردم فلسطين در هر سطحي نياز باشد را بر عهده مي‌گيرد؛
از مقاومت مسلحانه گرفته تا مواضع سياسي و يا مسائل منطقه‌اي.جمهوري‌اسلامي، استراتژي دائمي در حمايت از مقاومت فلسطين، به مثابه بخشي از باور، ايمان و دين خود دارد و اين براي ما بسيار مايه خوشحالي است كه كشوري با جايگاه و موقعيت ايران، مسئله مقاومت فلسطين را به مثابه يكي از مسائل اصلي خود به‌حساب مي‌آورد. موضع بنيانگذار انقلاب اسلامي ايران، امام خميني(ره) در حمايت از فلسطين و عليه رژيم صهيونيستي كاملا واضح و شناخته شده است؛
به‌گونه‌اي كه يكي از بارزترين اختلافات ايشان با شاه ايران، روابط او با اسرائيل بود. امام خامنه‌اي نيز به همين ترتيب، موضع مشخصي در حمايت از مسئله فلسطين، در تمام سخنان و خطبه‌هاي نمازجمعه خود بيان كرده و همواره در تمام مقاطع، بر موضع ثابت جمهوري‌اسلامي ايران در مقابله با رژيم صهيونيستي پافشاري كرده‌اند. بر اين اساس است كه ما اينجا در تهران احساس مي‌كنيم ميان مردم و خانواده خود حضور داريم.
اين مبناي رابطه با برداران‌مان در جمهوري اسلامي ايران است و به ياري خدا در مسير توسعه تمام حوزه‌هاي همكاري دوجانبه در راستاي منافع فلسطين، قدس، ايران و امت اسلامي حركت خواهيم كرد.
- بسياري از آغاز فصلي جديد در تاريخ جنبش حماس سخن مي‌گويند؛ فصلي كه با چهره‌هايي همچون شخص شما و يحيي‌السنوار شناخته خواهد شد. آيا واقعا چنين برداشتي صحيح است و ما شاهد مواضع جديدي از سوي جنبش، نسبت به سال‌هاي گذشته، به‌طور مشخص از زمان آغاز بحران سوريه خواهيم بود؟
شكي در اين نيست كه در مرحله گذشته، اختلاف ديدگاه ميان حماس و ايران درخصوص برخي مسائل منطقه‌اي شكل گرفت. اما مهم آن است كه ما روابط خود را براساس توافق بر مسئله بزرگ فلسطين بنا كرده‌ايم؛ مسئله‌اي استراتژيك براي جمهوري‌اسلامي و موجوديتي براي ما. اين توانايي در ما وجود دارد كه تفاهم و همكاري‌هاي سازنده و مستقيم خود را در تمامي حوزه‌ها ادامه دهيم، حتي اگر ديدگاه‌هاي مختلفي درخصوص مسائل ديگر داشته باشيم.
از سوي ديگر، ما در فلسطين به‌عنوان مقاومت، توانايي آن را نداريم و كسي هم از ما نمي‌خواهد (و اگر بخواهد غيرمنصفانه است) كه مقاومت عليه اشغالگران اسرائيلي را كنار گذاشته و وارد درگيري‌هاي منطقه‌اي شويم. يعني حتي اگر در اختلافي شكل‌گرفته ميان دو كشور عربي، ما ديدگاه متمايل به يكي از طرفين داشته باشيم، نمي‌توانيم و نبايد مسئله فلسطين را رها كرده و وارد چنين مسائلي شويم و هريك از جريانات فلسطيني كه وارد چنين درگيري‌هاي منطقه‌اي شده، جايگاه و موقعيت خود را در داخل فلسطين در حوزه رويارويي با رژيم صهيونيستي از دست داده است.
گمان نمي‌كنم امت عربي و اسلامي‌ما و يا جمهوري‌اسلامي ايران نيز از تضعيف جايگاه مقاومت در فلسطين براي مقابله با اسرائيل به‌دليل ورود به مباحث منطقه‌اي استقبال كنند. به هر روي در پي انتخابات اخير جنبش حماس تغييراتي رخ داده كه در نتيجه آن، برادر اسماعيل هنيه به‌عنوان رئيس جنبش، برادر سنوار رئيس دفتر جنبش در غزه و بنده نيز به‌عنوان معاون رئيس جنبش انتخاب شده‌ايم.
اين طبيعي است كه هر جريان شورايي كه انتخابات در آن وجود دارد، رويكردهاي جديدي را در خود تجربه كرده يا حتي افراد، رويكردهاي خود را منطبق با شرايط و تحولات تغيير دهند. اصولا اگر انساني در جايگاه رهبري يك جريان، توانايي لازم براي انطباق و تعامل با واقعيت‌ها را نداشته باشد، انساني متحجر و دگم است؛ بنابراين در حماس نيز چنين تغيير رويكردهايي طبيعي است، درحالي‌كه رهبري قديم همچنان در جنبش موجودند، آن را ترك نكرده و موافق و مويد سياست‌هايي هستند كه جنبش هم‌اكنون در زمينه مديريت ائتلاف‌ها، رويكردها و اولويت‌هاي خود در پيش گرفته است.
- چه آينده‌اي براي روابط حماس و سوريه در پيش است؟ آيا ممكن است روزي مجددا دفتر حماس در دمشق فعال شود؟
همه ما در دمشق حضور داشتيم و زماني از آنجا خارج شديم كه جنگي ويرانگر در سوريه شكل گرفته بود و وجود ما در اين كشور، درحالي‌كه توانايي ايفاي نقش لازم براي حمايت از مقاومت فلسطين را نداشتيم بي‌دليل شده بود. خطوط هوايي بسته بود، حمل‌ونقل با مشكلات جدي مواجه بود، شرايط امنيتي شديدي بر كشور حاكم بود و ما در نهايت به اين نتيجه رسيديم كه حضور در دمشق در سايه اين جنگ، ممكن است ما را به سمتي پيش ببرد كه به بخشي از آن تبديل شويم،
درحالي‌كه بنا نداريم وارد هيچ درگيري، غيراز نبرد با اشغالگران اسرائيلي شويم. هم‌اكنون پيش از هر چيز از خدا مي‌خواهيم سوريه به امنيت و ثبات پيشين خود بازگشته و مجددا به پشتوانه محكمي براي مقاومت فلسطيني تبديل شود، همانگونه كه همواره در طول تاريخ بوده است. ما هيچ‌گاه از اينكه سوريه در پي اين جنگ ويرانگر، از معادله كشورهاي تأثيرگذار در سطح منطقه خارج شده خشنود نبوده و نيستيم. بلكه اميدواريم با بازگشت امنيت به سوريه و سرتاسر منطقه، تمام نيروهاي لازم در جهت خدمت به مسئله و مردم فلسطين به‌كار گرفته شود.
- شما پيش از سفر به تهران براي شركت در مراسم تحليف آقاي روحاني در بيروت حضور داشتيد. روابط فعلي حماس و حزب‌الله را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
روابط ما در شريط بسيار خوبي است. حزب‌الله، جنبشي پيشرو در زمينه مقاومت عليه اسرائيل بوده و نبردهاي قهرمانانه‌اي در برابر اين رژيم داشته است، به‌طوري‌كه آن را ناچار به خروج از لبنان كرده و همچنان با قوت و عزت در مقابل صهيونيست‌ها ايستاده است. طبيعتا هركس در جبهه مقاومت عليه اشغالگران حضور داشته باشد، متحد ما به شمار مي‌رود، حماس و حزب‌الله متحدان يكديگر هستند.
- آينده مذاكرات داخلي فلسطين را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟ آيا ممكن است در هر مرحله‌اي از اين مذاكرات و در هر شرايطي، حماس راضي به كنار گذاشتن سلاح خود شود؟
بدون شك خير! آينده مذاكرات را بايد در زمان خود ارزيابي كرد اما در مورد مسئله سلاح مقاومت بايد بگويم، تا زماني كه يك وجب از خاك فلسطين در اشغال صهيونيست‌ها باشد، سلاح در دستان ما باقي خواهد ماند. اين حق قانوني ماست و امكان عقب‌نشيني از آن وجود ندارد. زماني كه اشغال به پايان رسيد، سلاح خود را در اختيار نيروهاي رسمي فلسطين قرار خواهيم داد.
- طي ماه‌هاي گذشته، پيشرفت چشمگيري در روابط حماس با مصر رخ داده است. آيا قاهره ديدگاه خاصي نسبت به روابط شما با تهران دارد؟
من از ديدگاه مصر نسبت به روابط حماس با ايران اطلاعي ندارم. اما به‌طور كلي، مبناي ما براي ايجاد رابطه با طرف‌هاي خارجي، مصلحت مردم و مقاومت فلسطين است، نه تمايلات و خوشامد ديگران.
به صراحت بگويم، اگر ما با دو كشور براساس منافع ملت فلسطين رابطه داشته باشيم و يكي از آن دو از ما بخواهد روابط خود را با كشور ديگر قطع كنيم، مورد پذيرش ما قرار نخواهد گرفت. ما ترجيح مي‌دهيم اختلافات ميان كشورها توسط خودشان حل شود و از خدا مي‌خواهيم در اين راه موفق باشند.
نظر شما